EMEKLİLER ÇALIŞMASIN MI?
İsmail
KARA
Emekliler çalışsın mı, çalışmasın mı?
Devleti yönetenler emeklilerin çalışmasını
istemiyor sanırım. Çünkü, emekli olup çalışanlardan bir kısım kesintiler
yapılıyor.
Örneğin bir emeklinin kendine ait bir
işyeri varsa, maaşından %10 kesinti yapılıyor. Daha önce bu oran %15 iken
Temmuz 2015’te %10’a indirildi.
Küçük bir işyeri açmak isteyen ya da kendi
işinde çalışan emekliler bundan tedirgin… Bir emekli dinlenmek ister aslında,
çalışmak değil… Ama onu hayat şartları zorlarken ne yapsın?
Öte yandan bir emekli, bir işyerinde
ücretli çalışırsa; emekli aylığında bir kesinti olmaz ama aldığı ücretten %7,5
oranında destek pirimi kesilir. Ayrıca %23,5 ilâ %28,5 arasında işveren de
katkı payı öder. Yani en az %30 tl. prim ödenir. Peki, normalde (yani emekli
olmayan) bir işçinin ücreti için ne kadar prim ödeniyor? Bakalım;
Ücretliden kesilen prim oranı %14,
işveren katkı payı ise %20,5 ki toplamda (en az) %34,5 tl. prim ödeniyor.
25 yıldan fazla prim ödeyip emekli olan
ve çalışan kişi ile henüz emekli olmamış kişinin arasındaki prim farkı %4,5
dur. Bu durum ne kadar adil? Tartışılabilir.
Her ay Türk-İş ve Kamu-Sen tarafından
yoksulluk ve açlık sınırı konusunda raporlar yayınlanıyor. Örneğin Türk-İş’in
Haziran 2015 raporuna göre dört kişilik bir aile için açlık sınırı; 1.338 tl.,
yoksulluk sınırı ise; 4.357 tl.dır.
Emeklilik geliri yoksulluk sınırının
üstünde olanlar için söylenecek fazla söz yok… Fakat, devlet olarak emekline
hayat standartının çok altında, hatta açlık sınırının bile altında maaş
veriyorsan, onları zor şartlar altında yaşamaya mecbur ediyorsan; sorumlu zaten
sensin.
O zaman, bir şekilde kazanç sağlamaya
çalışan emeklinin önüne çeşitli engeller çıkarman da hakkaniyet ilkeleriyle
asla bağdaşmaz ve “Sayın emekli, sen artık çalışamazsın” demen doğru olmaz.
Üstelik çalışma gücü olan herkesin
çalışması, üretime ve ekonomiye katkı vermesi konusunda destek verilmeli,
yolundaki tüm engeller kaldırılmalıdır.
“Emekli çalısın mı, çalışmasın mı?”
sorusuna, kısaca yanıt verebildiğimi sanıyorum. (04.08.2015)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder